Δίαιτα, ζυγαριά, λίπος, μικρότερο νούμερο, δίαιτα, γυμναστική..

      Συχνά οι περισσότεροι από εσάς έχετε αναρωτηθεί γιατί ενώ κάνετε δίαιτα ή γυμναστική ή και τα δύο μαζί η ζυγαριά δεν λέει να κουνηθεί, αλλά μάλιστα μερικές φορές ανεβαίνει προς τα πάνω ενώ τα ρούχα μας εφαρμόζουν πιο άνετα!! Δεν είναι κάτι το παράλογο, εδώ θα εξηγήσουμε με πολύ απλά λόγια γιατί συμβαίνει αυτό.

1. Θα ξεκινήσουμε πρώτα με την δίαιτα. Ο όρος “κάνω δίαιτα” σημαίνει τρόπος διατροφής, δηλαδή πως και με τι τρέφομαι καθημερινά ανάλογα με τις ανάγκες που έχει ο οργανισμός μας από ενέργεια και θρεπτικά στοιχεία ώστε να αντεπεξέλθει στην καθημερινότητα.

2. Σωματική άσκηση. Η σωματική άσκηση είναι η γνωστή σε όλους μας η "γυμναστική". Κάθε άνθρωπος είναι “μοναδικός” και “ανεπανάληπτος” και χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση στον χώρο της άσκησης. Αυτό συμβαίνει γιατί κάθε άνθρωπος ξεχωριστά έχει διαφορετική σωματική διάπλαση, διαφορετικές συνήθειες, δουλειά, διατροφή, τρόπο ζωής, ελεύθερες ώρες, στόχους, ηλικία κ.λ.π. αυτό είναι που μας κάνει όλους διαφορετικούς, ξεχωριστούς και μοναδικούς από τους υπόλοιπους.

      Η σωματική άσκηση πρέπει να έχει ευεργετικά αποτελέσματα στη ζωή μας και όχι καταστρεπτικά, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποια λάθη διορθώνονται, κάποια όχι και τα λάθη πάνω στο σώμα μας μερικές φορές δεν μπορούν να διορθωθούν. Είμαστε "ανεπανάληπτοι". Δεν μπορούμε να κάνουμε “reset” στη ζωή μας και πάλι από την αρχή. Η άσκηση θα πρέπει να γίνεται με προσοχή, με σταθερό πρόγραμμα , με διαρκή επανάληψη και με καλή διάθεση.

      Κατά την διάρκεια της σωματικής άσκησης, αλλά και στην καθημερινότητά μας, το σώμα μας για να λειτουργήσει και να αντεπεξέλθει χρειάζεται ενέργεια. Ενέργεια έχουμε μέσα στο σώμα μας με την μορφή του λίπους, το οποίο είναι αποθηκευμένη ενέργεια, και στους μυς μας με την μορφή της πρωτεΐνης, το οποίο είναι δομικό υλικό για τους μυς. Κατά την άσκηση η αποθηκευμένη ενέργεια που έχουμε μέσα μας καταναλώνεται και ελαττώνεται, και εμείς πρέπει να την αναπληρώσουμε. 

Η αναπλήρωσή της ενέργειας γίνεται μόνο μέσα από τις τροφές!

      Καθώς ελαττώνεται η “ενέργεια” χάνουμε και βάρος, “μαζεύει” η κοιλιά, “καίγονται” τα “ψωμάκια” κτλ. Εδώ πρέπει αν επιλέξουμε τι θέλουμε να χάσουμε και τι να αναπληρώσουμε, λίπος ή πρωτεΐνη; ή και τα δύο; Η απάντηση είναι ότι πρέπει να υπάρχει μία αναλογία σωματικού βάρους με το λίπος, π.χ. Για τους άντρες πρέπει να κυμαίνεται από το 14,5% μέχρι το 16,5% το λίπος ενώ στις γυναίκες από το 15,5% μέχρι το 18,5%. Αυτό με την σειρά του δεν ισχύει πάντα επειδή ανάλογα με την άσκηση που κάνουμε ή το άθλημα ή την εργασία αλλάζουν αυτά τα ποσοστά είτε είναι ποιο χαμηλά είτε πιο υψηλά. Ένας άλλος τρόπος να υπολογίσουμε τον αν είμαστε σε φυσιολογικά και υγιεινά επίπεδα είναι ο ΔΜΣ (δείκτης μάζας σώματος).

Ερώτηση1: Γιατί ενώ τρώω ένα γεύμα την ημέρα δεν χάνω κιλά;

Απάντηση: Η καθημερινή πρόσληψη τροφής πρέπει να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, τουλάχιστον 4, και δεν θα πρέπει ποτέ να αφήνουμε το σώμα μας να έχει την αίσθηση της πείνας. Τα γεύματα δεν χρειάζεται να είναι μεγάλα. Δηλαδή τρώμε όταν δεν πεινάμε για να μην πεινάσουμε. Αν τώρα μειώσω τα γεύματα σε 1 την ημέρα το σώμα παθαίνει ένα μικρό “σοκ” και αποθηκεύει όσο πιο πολύ ενέργεια μπορεί και σου δημιουργεί μία αίσθηση αδυναμίας με αποτέλεσμα να σε αποτρέπει να κάνεις οποιαδήποτε σωματική ή πνευματική εργασία, για να μην καταναλώσεις την ενέργεια που μόλις αποθήκευσε. Μικρότερη κατανάλωση ενέργειας περισσότερη αποθήκευση το αποτέλεσμα είναι η ζυγαριά να δείχνει το ίδιο.

Ερώτηση2: Ενώ έχω πάει σε διαιτολόγο μου έχει δώσει μία δίαιτα, κάνω και γυμναστική, αλλά εγώ εξακολουθώ να μην χάνω κιλά και μερικές φορές παρατηρώ ότι βάζω κιόλας. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Απάντηση: Όταν πάμε σε έναν διαιτολόγο, ο διαιτολόγος μας κάνει εκτός από κάποιες μετρήσεις, μας κάνει και κάποιες ερωτήσεις υγείας - ιστορικού (ιστορικό παχύσαρκων στην οικογένεια, θυροειδής, αν υπάρχει εγκυμοσύνη, κατανάλωση ουσιών, φαρμάκων για κάποια ασθένεια κ.λπ.) και καθημερινών ασχολιών (είδος εργασίας, γυμναστικής, τι άθλημα κ.λπ.). Εμείς πρέπει να τον ενημερώσουμε για όλα αυτά ώστε ο διαιτολόγος να γνωρίζει τις καθημερινές μας ανάγκες σε πρόσληψη ενέργειας και θρεπτικών στοιχείων, με αποτέλεσμα η δίαιτα που θα μας δώσει να μην είναι ελλιπής και παθαίνουμε αυτό που γράψαμε στην Ερώτηση1. 

      
      Παράδειγμα. Ένας άνθρωπος που δεν αθλείται, είναι υπέρβαρος και κάνει καθιστική δουλειά (π.χ. γραφείου) οι ανάγκες του σε ενέργεια είναι 1800 θερμίδες την ημέρα, ενώ ο διαιτολόγος θα του δώσει μία δίαιτα των 1600 θερμίδων την ημέρα με την κατάλληλη πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων ώστε να χάνει μόνο λίπος και όχι μυς, υγρά κλπ. Αν όμως είχε και μία αθλητική δραστηριότητα οι ανάγκες του σε ενέργεια θα ήταν 2200 θερμίδες την ημέρα, και ο διαιτολόγος θα του έδινε μία δίαιτα των 2000 θερμίδων την ημέρα. Συμπέρασμα η διατροφή μας πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καθημερινότητά μας, σε τακτά χρονικά διαστήματα και όχι δίαιτες “πείνας” όχι δίαιτες που πέτυχαν σε άλλους, είπαμε είμαστε μοναδικοί και πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας αναλόγως και το σημαντικότερο θέλει υπομονή ώστε τα αποτελέσματα να είναι για μια ζωή.

Ερώτηση3: Ωραία όλα αυτά... Θέλω να χωράω σε πιο μικρά νούμερα αλλά η ζυγαριά μου δεν λέει να κατέβει ότι και να κάνω, αλλά έχω παρατηρήσει ότι ενώ βάζω μικρότερα σε νούμερο ρούχα η ζυγαριά είναι κολλημένη στο ίδιο σημείο... τι γίνεται;

Απάντηση: Η ζυγαριά δεν μας δείχνει αν έχουμε χάσει λίπος, πόντους ή όχι, αυτό φαίνεται μόνο στα ρούχα μας και στη μεζούρα. Θα δώσω ένα παράδειγμα. Ας πούμε ότι ένας άνθρωπος έχει 1 κιλό λίπους και ένα κιλό σε μυς. Ο χώρος που καταλαμβάνει πάνω στο σώμα μας το κάθε ένα είναι ο εξής:

π.χ. 1 κιλό λίπος = 
και  1 κιλό μύς    =   

Οπότε κάνοντας άσκηση μπορεί πχ να χάσουμε ένα κιλό λίπους και ταυτόχρονα με την μυική ενδυνάμωση που αποκτούμε να βάλουμε 1 κιλό σε μύς. Η μεζούρα δείχνει λιγότερους πόντους, χωράμε σε μικρότερα ρούχα και έχουμε καλύτερη γράμμωση, ενώ η ζυγαριά εξακολουθεί να δείχνει το ίδιο. Οπότε μην σας τρομάζει.

Επιπλέον όσο πιο αναπτυγμένους έχουμε τους μύς μας τόσο περισσότερη ενέργεια καταναλώνουμε άρα “καίμε” και περισσότερο λίπος.

Λίπος = θερμίδες, ενέργεια

Πρωτεΐνη = μυς, θερμίδες, ενέργεια, δομικό υλικό για τους μυς.

Συμπεράσματα:

• Κάνουμε άσκηση.
• Τρώμε σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τρώμε πριν πεινάσουμε.
• Τρώμε όλες τις τροφές για πλήρη πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων από τις τροφές.
• Πίνουμε πολλά υγρά και ιδιαίτερα νερό και φυσικό στημένο χυμό.
• Δεν μας αγχώνει η ζυγαριά. Το αποτέλεσμα φαίνεται στα ρούχα μας, στον καθρέφτη στην μέτρηση του Δ.Μ.Σ. και στη λιπομέτρηση.
• Όχι σε δίαιτες “πείνας”.
• Όχι σε κατανάλωση αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες. Είναι καθαρό λίπος.
• Κάνουμε τα πάντα αλλά με μέτρο τίποτα σε υπερβολή είτε είναι άσκηση, είτε είναι διατροφή.

     "Ένας υγιεινός τρόπος ζωής έχει πολλά οφέλη στη ζωή μας σε όλους τους τομείς. Προσέχουμε λοιπόν τι τρώμε, τις συνήθειές μας, να γυμναζόμαστε και να έχουμε πάντα καλή διάθεση για ζωή."

Συγγραφέας: ΣΤΕΡΓΑΤΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ Καθηγητής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Α.Π.Θ.

*Στο κείμενο τα παραδείγματα ή οι αριθμοί είναι πλασματικοί, αλλά όχι πολύ μακρυά από την πραγματικότητα. Ο λόγος που δίνονται έτσι είναι για να γίνουν όσο το δυνατόν πιο εύκολα κατανοητά. Για περαιτέρω πληροφορίες και πιο εμπεριστατωμένα στοιχεία μπορείτε απευθυνθείτε στον διατροφολόγο σας, το γυμναστή σας και την βιβλιογραφία που κυκλοφορεί.